Autobanden van paardenbloemen
Deel dit
Rubber uit paardenbloemen? Ja, uit paardenbloemen kan natuurrubber worden geoogst. Dit werd in de tweede wereldoorlog op grote schaal toegepast door de Russen, en later de Amerikanen en Duitsers, die daarmee de oplossing in handen hadden voor het toenmalige tekort aan rubber.
Na de tweede wereldoorlog schakelde men echter weer over op het makkelijker te telen en te oogsten rubber uit de rubberboom (Hevea Brasiliensis) welke voor 90% in Zuidoost-Azië wordt geteeld. Omdat de kwaliteit en duurzaamheid van natuurrubber suprieur is aan die van synthetisch rubber neemt de vraag naar natuurrubber echter alsmaar toe en dreigt er wederom een wereldwijd tekort.
Europa onderneemt actie
Om Europa minder afhankelijk te maken van de import van natuurrubber, en tegelijkertijd in te spelen op het dreigende tekort, wordt naarstig gezocht naar alternatieve bronnen. Deze moeten een Europese keten van productie en verwerking van natuurrubber mogelijk maken.
Het Europese onderzoek naar alternatieve bronnen voor natuurrubber vindt plaats onder het onderzoeksproject EU-PEARLS, dat tot 2012 liep en werd gecoördineerd door Wageningen UR. De resultaten wijzen uit dat zowel rubber uit de (Russische) paardenbloem alsook rubber dat gewonnen wordt uit de Guayule struik geschikt blijken om hoogwaardig en economisch interessant natuurrubber te produceren. Hiervoor zijn nieuwe methoden ontwikkeld om de hoeveelheid rubber, dat geoogst kan worden uit deze bronnen, te verhogen.
Naast rubber richt het onderzoek zich ook op het winnen van inuline, een andere grondstof die uit paardenbloemen kan worden gewonnen. Inulin wordt door de voedingsindustrie gebruikt als zoetstof en kan worden gebruikt voor onder andere de productie van petflessen. De combinatie van het winnen van zowel rubber als inuline maakt de teelt van paardenbloemen extra interessant. In dit artikel richten we ons echter op de productie van natuurrubber.
Rubber uit de Guayule struik is een interessant alternatief omdat deze geen eiwitten bevat die bij bepaalde mensen, soms levensbedreigende, alergische reacties veroorzaken. Het nadeel van de Guayule struik is echter dat deze alleen in warme en droge gebieden geteeld kan worden, bijvoorbeeld in landen rond de Middenlandse zee. De paardenbloem daarintegen kan ook in noordelijker gelegen gebieden goed geteeld worden waardoor deze voor Europa mogelijk interessanter is dan het winnen van rubber uit de Guayule struik.
De resultaten van het EU-PEARLS project hebben geleid tot een nieuw project waarin de mogelijkheden van alternatieve bronnen van rubber en inuline worden gedemonstreerd, het op 1 februari 2014 gestarte en tot 2017 lopende DRIVE4EU project. DRIVE4EU staat voor “Dandelion Rubber and Inulin Valorisation and Exploration for the EU”. Het consortium achter DRIVE4EU bestaat uit 13 partners waarvan 8 industriële partners en 5 onderzoeksorganisaties, en dit zijn ze:
- Wageningen UR (NL)
- Keygene (NL)
- Apollo Tyres Global R&D (NL)
- QEW Engineered Rubber (NL)
- Proefboederij Rusthoeve (NL)
- Vlaams gewest (BE)
- GEA Westfalia Seperator Group (DE)
- NETZSCH Feinmahltechnik (DE)
- Syral (FR)
- MITAS (CZ)
- Institute of Botany ASCR (CZ)
- Joanneum Research (AU)
- InExCB (KZ)
Bandenbranche
Met de verwerking van ruim 70% van het wereldwijd geproduceerde rubber is de bandenbranche dé grootverbruiker van natuurrubber. Als het rubber uit paardenbloemen succesvol kan worden ingezet om (auto)banden te produceren, dan kan dat wel eens dé oplossing zijn voor het dreigende rubbertekort.
De productie en het gebruik van alternatieve natuurrubbersoorten wordt economisch steeds interessanter. Voor bandenfabrikanten is dat aanleiding om banden te ontwikkelen die van deze rubbersoorten worden gefabriceerd. De fabrikant Continental lijkt hierin geslaagd te zijn, in 2014 wonnen zij een Greentec Award (voor duurzame bedrijven) met een autoband gemaakt van rubber uit paardenbloemen.
Binnen enkele jaren rijden we allemaal op paardenbloemen
Er zijn nog best wat stappen die gezet moeten worden om op grote schaal autobanden van paardenbloemrubber te fabriceren. Denk daarbij aan het optimaliseren van de teelt, oogst, verwerking en eindproducten. Het is echter niet de vraag “of” maar meer “wanneer” het zover is dat we allemaal op paardenbloemen rijden. De ontwikkelingen volgen elkaar echter zo snel op dat het waarschijnlijk slechts enkele jaren duurt voordat het zover is!